Trước khi đi vào phân tích, hành trình trở lại Top 4 của Arsenal, sau 2 thắng lợi liên tiếp trước Chelsea và MU, chúng tôi muốn giải thích một chút về cái tít của video hôm nay.
Nguyên bản và đầy đủ phải “Ngoạn mục nhưng không rực rỡ/ Lên xuống là vô thường” – đó là câu nói để đời của Lăng Tháo trong Hỏa Phụng Liêu Nguyên , nhưng nó cũng là biểu trưng cho tôn chỉ và lý tưởng của tác gia Trần Mưu trong việc xây dựng trăm ngàn tuyến nhân vật, để từ đó tạo nên một trong những bộ truyện tranh cải biên từ Tam Quốc xuất sắc nhất xưa nay.
Bạn có thể hiểu “Ngoạn mục nhưng không rực rỡ” thế nào, tùy bạn nắm được bao nhiêu % trong phương pháp luận của họ Trần và những triết lý trong tác phẩm của ông. Nhưng cuộc đời mà, lúc lên lúc xuống vốn dĩ là là điều tất nhiên, không thể tránh được. Có rực rỡ đấy, rồi cũng có lúc điêu tàn thôi. Nên rực rỡ vốn dĩ cũng chẳng quan trọng. Nhưng làm gì thì làm, phải làm hết mình, làm theo cách ngoạn mục.
Đó chính là Arsenal của 2 trận đấu vừa qua, với các khúc khải hoàn 4-2 tại Stamford Bridge trước Chelsea và 3-1 tại Emirates trước MU, những chiến thắng đưa họ trở lại Top 4, theo cách đầy Ngoạn mục.
Sau trận Arsenal hạ MU 3-1, Mikel Arteta đã đưa ra một bản mô tả ngắn gọn về hơn 90 phút tại Emirates tối qua như thế này: “Nếu có 1 trận bóng đá có thể đem tới cho bạn mọi thứ, thì đây, chính là trận đấu này đây”.
Tất nhiên, một trận đấu với rất nhiều kịch tích, với những bước ngoặt và nút thắt-mở liên tiếp như Arsenal-MU tối qua, không phải là kiểu trận đấu mà Arteta muốn.
Tiêu chuẩn bóng đá mà Arteta hướng tới là kiểm soát thế trận, kiểm soát rút ro nhiều nhất có thể. Arsenal của ông được xây dựng theo hướng đó, một đội bóng đề cao ý thức kỷ luật. Việc Arteta lần lượt đẩy đi những cái Tôi lớn, những người mà tài năng bóng đá của họ dường như tỷ lệ thuận với ý thức kỷ luật, như Mesut Ozil, Pierre-Emerick Aubameyang, chính là để tạo ra một đội ngũ mà ông có thể nắn theo cách mà mình muốn.
Arsenal theo tiêu chuẩn cao nhất của Arteta phải là một đội bóng có kỷ luật, đáng tin cậy, điềm tĩnh, kiên định và làm tốt những điều đơn giản nhất.
Nhưng trước MU hôm qua và trước Chelsea hồi giữa tuần, lại là 1 Arsenal không đúng chuẩn của Arteta, khi “Pháo thủ” đã chơi thứ bóng đá có rất nhiều sự điên cuồng, quá đỗi cởi mở đến mức nhiều thời điểm hỗn loạn. Và tất nhiên, Arsenal ấy đã giành chiến thắng cách Ngoạn mục.
Như ở hiệp 1 trận thắng MU, đây chắc chắn là 1 trong những hiệp 1 cởi mở đến mức khó tin khi 2 CLB hàng đầu một thời của bóng đá Anh này gặp nhau. Arsenal dễ dàng dẫn trước 2 bàn trước khi chứng kiến những bước chạy hỗn loạn của Cedric Soares và Nuno Tavares khi đối mặt với những miếng đánh biên cuồng nộ của MU. Arteta tất nhiên, không xây dựng Arsenal theo cách rực rỡ trong tấn công nhưng run rẩy trong phòng ngự như thế.
Cần biết rằng, dù đã có những trận thắng tưng bừng với 4-5 bàn não vào lưới Leeds hay Norwich, nhưng Arsenal-Arteta đã tái sinh hi vọng đua Top 4 sau màn khởi đầu thảm họa, trước hết là bởi tập thể này đề cao giá trị của thứ bóng đá giàu tính kiểm soát và kỷ luật vị trí.
Những chiến thắng quan trọng nhất của Arsenal mùa này hay chính xác hơn là thắng đúng kiểu Arteta mong muốn là 1-0 trước Burnley, 1-0 trước Wolves, 2-1 trước Brentford hồi giữa tháng Hai, những trận đấu mà “Pháo thủ” hầu như không cho phép đối thủ có cơ hội để tạo ra đòn sát thương về phía mình.
Nhưng thời điểm hiện tại, chính xác là trong 2 trận thắng vừa qua khi “sự kiểm soát” ở đội bóng của Arteta bị hao hụt bởi chấn thương của các key-player gồm tiền vệ trung tâm Thomas Partey và hậu vệ trái – đội phó Kieran Tierney, 2 trong số 4 mắt xích quan trọng nhất trong việc đảm bảo nhịp điệu chơi bóng của Arsenal, bên cạnh Ben White và Martin Odegaard, “Pháo thủ” đã vượt qua những trở lực có thể coi là lớn nhất trên hành trình công phá Top 4 của họ, theo cách hoàn toàn khác.
Tại Stamford Bridge, Arsenal dẫn trước Chelsea 1-0, 2-1, 3-2 rồi 4-2. Tại Emirates, Arsenal dẫn 1-0, 2-0, 2-1 rồi 3-1.Cả 2 trận đấu đó, Arsenal tạo ra hơn 4.3 bàn thắng kỳ vọng, ghi 7 bàn thắng. Bất chấp nhũng sai lầm cá nhân ở hàng thủ Chelsea, bất chấp Bruno Fernandes đá hỏng phạt đền ở phút 56 thời điểm Mu đang bị dẫn 1-2, thì đó đều là những thắng lợi xứng đáng của dàn “Pháo thủ” trẻ.
Đúng là Arteta không muốn Arsenal thắng theo cách này, Nhưng Arteta là người đứng bên đường pitch, còn trực tiếp thi đấu- chiến đấu và chiến thắng là các cầu thủ. Và suy cho cùng, trong những hoàn cảnh đặc biệt, trước những đối thủ đặc biệt, ở vào những trạng huống và thời khắc đặc biệt, thì cần phải làm theo cách đặc biệt. Đó là Arsenal của 2 thắng lợi gần nhất. Không rực rỡ, đầy thiếu sót, nhiều thời điểm mất kiểm soát, nhưng đặc biệt và ngoạn mục.
Nếu để chọn biểu trưng cho cái “ngoạn mục nhưng không rực rỡ, lên xuống là vô thưởng” ở Arsenal thì có lẽ chẳng ai tốt hơn Nuno Tavares.
Trước MU, Tavares là cầu thủ mà theo chúng tôi, có ảnh hưởng lớn nhất đến diễn biến và kết quả trận đấu – theo cả nghĩa tích cực lẫn tiêu cực. Anh ghi bàn mở tỉ số, nhưng không ít lần đứng sai vị trí để Elanga khai thác và anh trực tiếp “tặng” cho đối thủ một quả phạt đền.
Arteta muốn những hậu vệ biên toàn diện, đóng góp ổn định trong cả phòng ngự lẫn tấn công. Tavares lại là dạng cầu thủ ngược lại: sở hữu tốc độ khủng khiếp, tính chiến đấu ngút ngàn, sẵn sàng sắm vai mỗi mũi khoan sắc lẹm cho mặt trận tấn công, nhưng thiếu bình tĩnh, hay đứng sai vị trí ở công tác phòng ngự. Điểm mạnh của Tavares là rất rõ ràng và điểm yếu của anh cũng thế.
Trong chuỗi trận vừa qua của Arsenal, đi từ thất bại tại Crystal Palace đến chiến thắng trước MU, Tavares đúng là “lên xuống vô thường” thật. Anh xuống đến đáy khi bị thay ra ngay sau hiệp 1 thảm họa tại Selhurst Park để rồi tạo ra những đóng góp quan trọng trong thắng lợi tại Stamford Bridge. Tối qua, trước MU, Tavares lên đỉnh với bàn mở tỉ số và súyt xuống đáy khi để bóng chạm tay trong vòng cấm sau cú đánh đầu của Matic.
Tavares ấy phong độ lên xuống vô thường, thăng hoa khi hỗ trợ tấn công, nhưng đầy khiếm khuyết khi làm công việc phòng ngự của 1 hậu vệ biên. Xét theo tiêu chuẩn của một hậu vệ cánh hiện đại, Tavares chẳng hề rực rỡ. Nhưng anh lại là cái phần ngoạn mục bậc nhất trong 2 thắng lợi đầy ngoạn mục của Arsenal.
Theo một cách nào đó, chúng ta cũng có thể nói điều tương tự về Eddie Nketiah. Vào đầu mùa giải, nếu bạn được yêu cầu đoán xem ai sẽ là chủ công của Arsenal trong giai đoạn “về đích” của đội ở Premier League, Nketiah hầu như chắc chắn sẽ là lựa chọn thứ tư sau Aubameyang, Lacazette và Gabriel Martinelli.
Thực tế, Nketiah cũng chẳng ghi 1 bàn nào, trong những cơ hội hiếm hoi anh được sử dụng tại Premier League cho đến trước khi làm điều đó 2 lần vào lưới Chelsea? Nketiah, cơ bản không phải là 1 cái tên ưu tiên trong bản kế hoạch mà Arteta xây dựng cho mùa bóng này. Kể cả khi Arteta quyết định từ bỏ Aubameyang từ tháng 1 để đặt niềm tin vào Alexandre Lacazette – người thường xuyên chơi một số 9 ảo – mục tiêu hàng đầu mà HLV 40 tuổi người Tây Ban Nha muốn, đó chính là tạo ra một tuyến trên toàn diện, giàu tính liên kết.
Nhưng Lacazette lại không đảm bảo được đầu ra bàn thắng trong khi thể lực càng về cuối mùa càng sa sút và thế là Nketiah, một người sở hữu phong cách thi đấu khác biệt hoàn toàn tiền đạo kỳ cựu người Pháp, nhìn thấy cơ hội rơi vào tay mình. 2 bàn thắng vào lưới Chelsea tại Stamford Bridge của Nketiah về mặt thẩm mỹ rõ ràng không hề đẹp. Nhưng cách chàng trai này tận dụng thời cơ để chen chân vào đội 1, ghi những bàn thắng không rực rỡ nhưng quan trọng và nhờ đó, hoàn toàn có thể giữ chặt vị trí hiện tại cho đến hết mùa giải, lại ngoạn mục vô cùng.
Thứ bóng đá NGOẠN MỤC mà Arsenal đang trình diễn có thể ngoài tầm kiểm soát của Arteta, có thể không phải là thứ có trong kế hoạch của HLV sinh năm 1982, có thể chỉ mang tính thời điểm, nhưng nó hoàn toàn có thể là đủ để “Pháo thủ” kết thúc mùa bóng Ngoại hạng Anh trong Top 4.
Bóng đá là vậy đấy! Đặc biệt là với một đội bóng có màn khởi đầu tệ nhất trong kỷ nguyên Premier League nhưng giờ lại đang nắm trong tay Top 4 BXH như Arsenal thì nếu không NGOẠN MỤC, “Pháo thủ” chẳng thể có được thành quả bước đầu ngày hôm nay!