Bóng đá đúng là chẳng ai có thể nói hay được các bạn ạ!
Trước trận derby London tại Stamford Bridge rạng sáng nay, gần như tất cả các yếu tố liên quan đến kỹ-chiến thuật, con người và phong độ đều nghiêng hoàn toàn về phía Chelsea, đội đã thắng tưng bừng 3 trận liên tiếp, trong khi Arsenal thua liền 3 vòng đấu Ngoại hạng Anh trước các đối thủ dưới cơ trong bối cảnh Mikel Arteta xoay đủ kiểu để tìm lời giải cho bài toán không Thomas Partey và Kieran Tierney.
Nhưng rốt cuộc đội chiến thắng tại Stamford Bridge, trong trận derby thứ 171 thuộc giải VĐQG giữa Chelsea và Arsenal lại là “Pháo thủ”. Đội bóng của Mikel Arteta đã giành chiến thắng trong 1 trận đấu mà các tay súng trẻ đã tỏa sáng rực rỡ, trong 1 trận đấu mà HLV 40 tuổi người Tây Ban Nha đã thành công trong “phép thử” mới nhất của mình.
Cờ Xanh không bay cao tại Stamford Bridge còn “Pháo” thì nổ tưng bừng! Đoán đúng làm vua, còn đoán sai thì bị troll. GKĐ chúng tôi đã chuẩn bị sẵn sàng tâm thế đón nhận gạch đá từ các anh em fan Pháo thủ rồi đấy ạ. Nhưng cuộc sống mà, có ai đoán trước được tương lai.
Tuy nhiên, nếu các fan Pháo theo dõi thường xuyên các sản phẩm của GKĐ thì chắc anh em vẫn nhớ 12 ngày trước, chúng tôi từng thực hiện một video có tựa “Top 5 giải pháp chữa cháy cho vị trí hậu vệ trái Kieran Tierney”, trong đó GKĐ có đưa ra một phương án rằng: Nên chăng, Arteta có thể quay trở lại với mô hình 3 trung vệ, 3-4-3/3-4-2-1 bởi đây là cách tiếp cận cơ bản vẫn có thể khai thác tốt nhất năng lực của những trụ cột khỏe mạnh của “Pháo thủ”, tận dụng được số lượng trung vệ đang sẵn có, trong khi lại giúp Arsenal giấu đi được điểm yếu của 1 số mắt xích như hậu vệ trái Nuno Tavares.

Mùa này, Arteta thực ra đã dùng mô hình 3 CBs rồi, chính là trong trận thảm bại 0-5 trên sân Man City ở vòng 3. Nhưng mô hình 3 trung vệ hôm đó thực ra là 5-4-1 thiên về thủ, trước khi Arsenal vỡ trận và thua vỡ mặt. Kể từ đó Arteta bỏ luôn sơ đồ này để chuyển sang đá 4-2-3-1, rồi đan xen 4-1-4-1 và 4-3-3.
Nhưng 3-4-2-1 từng là cách tiếp cận mà Arsenal-Arteta đã sử dụng trong thắng lợi quan trọng đầu tiên của anh trước chính Chelsea: chung kết FA Cup 2020, trận đấu chứng kiến “Pháo thủ” hạ Chelsea 2-1 để giành chức vô địch, danh hiệu đầu tiên và duy nhất của Arsenal trong triều đại của Mikel Arteta.
Tại Stamford Bridge sáng nay, Arteta đã quyết định áp dụng trở lại 3-4-2-1 sau khi các phép thử kéo Granit Xhaka đá hậu vệ trái, dùng Nuno Tavares thế chỗ Tierney hay sử dụng cặp pivot một chuyên thủ – một kéo bóng Lokonga – Odegaard đều không cho nghiệm đúng.
“Sự kiên nhẫn của ngày hôm nay có thể biến những nản lòng của ngày hôm qua thành khám phá của ngày mai. Những mục đích của ngày hôm nay có thể biến những thất bại của ngày hôm qua thành quyết tâm của ngày mai” – William Arthur Ward, tác giả cuốn “Suối nguồn niềm tin” từng nói một câu để đờ như thế. Và nó đúng trong trường hợp của Mikel Arteta, trong hành trình đi tìm lời giải cho các bài toán không Tierney và không Partey.

Anh đã thử, đã sai, thử tiếp sai tiếp, nhưng không ngại ngần nhận sai và quyết tâm sửa sai, để có được chiến thắng tối quan trọng trước đại kình địch Chelsea.
Rốt cuộc, sau tất cả, Arteta đã hiểu ra một chân lý cơ bản: một hệ thống tốt, một sơ đồ phù hợp sẽ chỉ chạy tốt nếu có những con người phù hợp. Trong bối cảnh chiều sâu đội hình của Arsenal không thực sự tốt, thì việc duy trì một hệ thống từng rất tốt trước đó trong bối cảnh mất đi 2 mắt xích đơn giản là không thể thay thế, sau rất nhiều phép thử sai, thì cách tốt nhất cuối cùng chính tạm sử dụng cách tiếp cận khác, một kết cấu khác.
Trước Chelsea, Arsenal xuất phát với sơ đồ 3-4-2-1, ba trung vệ là Ben White, Holding và Gabriel, Bukayo Saka được kéo về đá wingback phải, thay vì winger phải anh đã đảm nhiệm thường xuyên mùa này, bên trái vẫn là Nuno Tavares – những không còn là hậu vệ biên thuấn mà là wingback. Ở vị trí tiền vệ trung tâm, bên cạnh Granit Xhaka là Mohamed Elneny, người thậm chí không chơi 1 trận nào kể từ 5 phút cuối thất bại 1-2 trước Man CIty ngày đầu năm mới. Phía trên là cặp double 10, Martin Odegaard lệch phải, Smith-Rowe (lệch trái) và trung phong là Nketiah.

Chelsea với Romelu Lukaku lần đầu đá chính tại Premier League sau 2 tháng là đội nhập cuộc tốt hơn, với liên tiếp 2-3 tình huống bắn phá cầu môn Arsenal trong khoảng 5 phút đầu, đặc biệt là những miếng đánh từ phạt góc.
Nhưng đến phút thứ 7, Arsenal bắt đầu đáp có tình huống đáp trả đầu tiên. Ở hình ảnh này, chúng ta có thể thấy 3-4-2-1 của Mikel Arteta đã được thiết kế 1 cách linh hoạt như thế nào với 6 cầu thủ ở các vị trí cao sẵn sàng xâm nhập box, khi Granit Xhaka có bóng. Người thoát xuống nhận đường chuyền từ Xhaka là trung vệ đá lệch trái trận này Gabriel. Tuy nhiên pha căng ngang vào trong của anh bị Mendy cản phá thành công. Chỉ hơn 1 phút trước đó chính Gabriel là người đánh đầu cứu thua từ 1 tình huống đá phạt góc của Chelsea
Tất nhiên, việc đã rất lâu rồi không đá với sơ đồ 3 trung vệ, khiến sự liên kết trong quá trình build-up bóng và phân bổ vai trò phòng ngự của Arsenal có những chuệnh choạng nhất định. Đơn cử như ở phút thứ 11, khi miếng phối hợp thiếu ăn ý giữa các cầu thủ áo trắng đỏ ở hành lang trái nửa phần sân nhà bị lệch nhịp, tạo điều kiện cho Loftus-Cheek đoạt bóng dễ dàng và chọc khe cho Lukaku thoát xuống dứt điểm chệch cầu môn Ramsdale. Ở bàn gỡ hòa 1-1 của Chelsea, Arsenal cũng mất bóng khi thực hiện các pha phối hợp dọc biên- lần này ở nửa trục bên phải.
Bước ngoặt ở đây không phải là bàn thắng sớm giúp Arsenal dễ dàng triển khai lối chơi của mình hơn bởi Chelsea cũng chỉ cần 4 phút để gỡ hòa 1-1 nhờ pha dứt điểm đưa bóng đi lập bập đập cầu thủ Arsenal của Werner mà là thầy trò Mikel Arteta đã nhìn ra những vấn đề của The Blues trong công tác phòng ngự ở các khu vực half-space (hành lang trong), để từ đó có thể khoét sâu vào và tung đòn sát thương.
Phải thừa nhận, tình huống chuyền về bất cẩn và sai kỹ thuật của Christensen tạo cơ hội cho Nketiah có cơ hội gần như một mình 1 bóng đối diện với thủ môn Mendy ở phút thứ 13 trước khi dứt điểm thành bàn chính là bước ngoặt của trận đấu này. Nhưng tất nhiên, chúng ta cũng phải dành lời khen trong nỗ lực theo người đến cùng của tiền đạo 22 tuổi phía Arsenal.

Nếu các bạn để ý kỹ thì trước khi Arsenal có 1 tình huống chuyển trạng thái cực mượt từ việc hóa giải một pha tấn công của Chelsea ở vòng 16m50 nhà đến pha ghi bàn của Smith-Rowe nâng tỉ số lên 2-1 thì đội bóng này đã có một “phép thử” hệt: bóng được phát triển nhanh theo trục dọc, Odegard đẩy xuống biên phải cho Saka. Saka kéo bóng vào hành lang trong lệch phải, sát zone 15, loại bỏ hậu vệ đối đầu với mình, đi bóng sâu vào vòng 16m50 rồi trả ngược ra cho đồng đội dứt điểm. Tuy nhiên cú sút của Nketiah lại không tốt.
Nhưng ở pha dàn xếp dẫn đến bàn thắng của Smith Rowe thì mọi thứ được thực hiện chuẩn đét. Trung vệ đoạt bóng trong box, 1 đường phát triển lên theo trục dọc, Odegaard đưa bóng ra biên phải cho Saka, Saka kéo bóng, nhưng lần này thay vì đi bóng sâu vào vòng 15m, anh lựa chọn chuyền cho Odegaard còn mình thì di chuyển để mở kéo theo Malang Sarr. Odegaard sau đó đập ngay cho Smith Rowe băng lên đặt cái lòng rất ngoan đưa bóng đi chéo gó, hạ gục Mendy.
Bàn gỡ 2-2 của Chelsea, tiếp tục đến từ việc đoạt bóng thành công bên phần sân đối phương nhờ pressing tầm cao cực rát, trước khi Mount kiến tạo cho thủ quân Azpilicueta âm thầm xuất hiện trong box đè mặt Tavares dứt điểm 1 chạm vi diệu khiến Lukaku nhìn mà hết hồn.
Những bàn thua tại Stamford Bridge cùng rất nhiều lần bị hãm thành trước và sau đó chính là điểm khiếm khuyết mà Arsenal buộc phải chấp nhận khi thay đổi hệ thống quen thuộc 4-3-3/4-2-3-1 để chuyển sang mô hình 3 trung vệ, nhưng “high risk, high reward”, liều thì ăn nhiều, đổi lại mô hình 3-4-2-1 cho phép họ có nhiều không gian để tiến lên ở 2 bên cánh, cho phép họ thực hiên những mảng miếng phối hợp đập nhả ưa thích một cách thường xuyên hơn ở các khu vực hành lang trong.
Chúng ta có thể thấy rõ điều đó quá tình huống phối hợp của Arsenal ở phút 45. Vẫn là Saka có bóng bên cánh phải, phối hợp với Odegaard, Nketia di chuyển không bóng để hút người, mở ra không gian cho Smith Rowe tiến lên, áp sát box, nhận bóng, xử lý uyển chuyển vài nhịp trước khi dứt điểm sát sạt cột dọc bên trái khung thành Mendy.
Bàn nâng tỉ số lên 3-2 của Nketiah, tất nhiên có công lớn từ các tình huống phối phòng ngự rất tệ của các cầu thủ đội chủ nhà, nhưng nó trước hết cũng xuất phát từ 1 miếng đánh biên của Arsena, khi Tavares tiến lên ở biên trái bắt bài đường chuyển không tốt của Azpilicueta, rồi đưa bóng vào hàng lang trong chính xác là zone 13 cho Nketiah, cầu thủ này xử lý khéo léo thoát khỏi sự truy cản của Loftus-Cheek và cộng thêm các pha xử lý lóng ngón của Malang Saar và Kante, thế là có bàn.
Bàn thắng ấn định tỉ số 4-2 của Arsenal là pha phạt đền thành công của Saka. Nhưng trước đó, thật chúng tôi cũng không thể lý giải được tại sao một hậu vệ giạn dày kinh nghiệm như Azpilicueta lại có hàng loạt hành động kéo áo thô đến thế với Saka.
Nói chung, đây là một trận đấu mà Arsenal-Arteta dám thử và thành công với phép thử của mình. Họ có nhiều pha dứt điểm cầu môn hơn và sở hữu tổng giá trị bàn thắng kỳ vọng gấp đôi so với đối thủ (1.8 so với 0.8). Còn Chelsea cơ bản là tự hủy bởi 3 trong số 4 tình huống thủng lưới của họ, từ cú chuyền về của Christensen ở bàn thua đầu, pha chuyền lỗi bị bắt bài của Azpilicueta đến các pha xử lý lập bập của Sarr ở bàn thua thứ 3 và rồi lại Azpilicueta khi kéo áo Saka bằng được dẫn đến quả phạt đền ở phút 90.
Thua trận này, vị trí trong Top 3 của Chelsea cũng không bị ảnh hưởng quá nhiều. Nhưng với Arsenal, đây rất có thể là thắng lợi của mùa giải. Giờ Arsenal đã cân bằng điểm số với Tottenham, cùng 57. Cuối tuần này, Emirates và Arsenal đối đầu MU!