Nguồn: The Athletic
23 tháng kể từ ngày tái hồi Arsenal dẫn dắt CLB mà mình từng là thủ quân, Mikel Arteta đã chính thức cán mốc 100 trận trên cương vị HLV “Pháo thủ” trong thắng lợi 1-0 Watford cuối tuần trước.
Đó là trận thắng thứ 54 của Arsenal-Arteta giúp HLV sinh năm 1982 người Tây Ban Nha đứng vị trí thứ 2 trên BXH những HLV có thành tích thắng tốt nhất trong 100 trận đầu với Arsenal, chỉ kém duy nhất George Graham và trội hơn người thầy cũ của anh – Arsene Wenger.
Tất nhiên, đó chỉ là một nét phác thảo cơ bản về 100 trận của Arsenal-Arteta. Trong chương trình hôm nay của GÓC KHÁN ĐÀI,. chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu sâu hơn về sự vận động, phát triển cũng như những vấn đề đã-đang tồn tại của “Pháo thủ” thời Arteta.
Arsenal vào thời điểm Arteta tiếp quản đội bóng từ ngôi sao Thế hệ Arsenal invincibles – HLV tạm quyền Freddi, Ljungberg ngay trước thềm Giáng Sinh 2019, là một đội ngũ thiếu cân bằng. Mà thiếu cân bằng nhất chính là độ tuyển. Arsenal lúc ấy là tập thể với đa số các cầu thủ tập trung vào 2 nhóm tuổi: cuối 20-đầu “băm” và xấp xỉ tuổi đôi mươi, rất ít cầu thủ thuộc nhóm tuổi hoàn hảo 24-28. Đó là một tập hợp hoàn toàn không phù hợp cho bất kỳ mục tiêu chinh phục đỉnh cao nào.
Chiến lược chuyển nhượng của Arsenal trước đó và cả trong 2 “cửa sổ” đầu thời Arteta, đặc biệt là mùa Hè 2020 cơ bản thiếu nhất quán, khiến bài toán xây dựng một đội ngũ cân bằng giữa các lứa tuổi ở Emirates, tốn rất nhiều trí-lực và thời gian.
Việc tiếp quản một lực lượng hỗn tạp, với khoảng cách về tuổi tác và chuyên môn tương đối cao, khiến Arteta phải xoay ác, từ kết cấu nhân sự cho tới cách tiếp cận chiến thuận trong 100 trận đầu tiên của anh. Theo thống kê của The Athletic, Arteta đã thử nghiệm, đã áp dụng 8 loại sơ đồ khác nhau và gần đây nhất, trong chuỗi trận bất bại ấn tượng vừa qua là mô hình 4-4-2 lai 4-4-1-1.
Tất nhiên, chúng ta có thể nhận biết một cách rõ ràng một số khía cạnh của Arsenal-Arteta. Đó là một Arsenal được xây dựng trên cặp trung vệ chia que rõ ràng: một thuận chân phải, một thuận chân trái và có kỹ năng phát triển bóng từ hậu tuyến tương đối ổn.
Nhưng các khía cạnh khách ở Arsenal-Arteta thì không rõ ràng như thế. 15 trận đầu thời Arteta, Arsenal đá 4-2-3-1. Sau một giai đoạn chạy không ổn, HLV sinh năm 1982 chuyển sang 4-3-3 với những kết hợp rất khác nhau về bộ kỹ năng và cách tiếp cận của nhóm tiền vệ 3 người.
Chúng ta đều biết, những ý tưởng về chiến thuật của Arteta chịu ảnh hưởng rất nhiều từ Pep Guardiola và 4-3-3 là sơ đồ trong mơ của Arteta. 4-3-3, theo chúng tôi, khả năng rất cao vẫn sẽ là phương án dài hạn của Arsenal-Arteta nhưng hiện tại và kể cả gần 2 năm đã qua, cảm giác rất rõ ràng là “Pháo thủ” chưa sẵn sàng” cho mô hình đó.

Chúng ta có thể nhìn thấy ở đây 8 sơ đồ chiến thuật khác nhau của Arsenal qua 100 trận đầu tiên của HLV Arteta. Nhiều nhất là 4-2-3-1 với 62 trận, tiếp đến là 3-4-3 (25 trận), 4-3-3 (5 trận), 4-4-2 và 4-4-1-1 gần đây tổng cộng 4 trận. Những biến thể khác chỉ 1 lần áp dụng.
Không khó để nhận ra, hiệu quả tấn công của Arsenal-Arteta được cải thiện đáng kể khi ông sử dụng nhiều hơn 2 tiền vệ trẻ năng động và sáng tạo Emile Smith Rowe và Martin Odegaard kể từ giữa mùa bóng trước.
Bộ kỹ năng của Smith Rowe và Ode là rất khác nhau nhưng khi được chơi tương đối gần nhau, đặc biệt là giữa các line tiền vệ – hậu vệ đối phương, họ thực sự đem đến những giá trị tuyệt vời, giúp tăng cường tần suất và hiệu quả cho các phương án xử lý ở 1/3 cuối sân. Tính cả 3 trận trục trặc đầu mùa này, với 3 thất bại với tổng hiệu số bàn 0-9, Arsenal với Smith Row – Odegaard khi cùng ra sân, đem về nhiều hơn 35% điểm số cho “Pháo thủ” so với các trận không có cả 2 hoặc 1 trong 2 người.
Nhiệm vụ quan trọng đầu tiên của Arteta sau khi được bổ nhiệm làm HLV trưởng Arsenal 23 tháng trước chính là vá lại hàng thủ đội bóng. 15 vòng đấu Ngoại hạng Anh trước đó, qua 2 đời HLV Unai Emery và Freddie Ljungberg, Arsenal nhận tới 26 bàn thua, chỉ giữ sạch lưới duy nhất 1 trận.
Vấn đề lớn nhất trong hệ thống phòng thủ của Arsenal giai đoạn đó, ngoài khía cạnh con người, còn là việc họ thiếu sự uyển chuyển khi chuyển đổi trạng thái từ CÓ BÓNG sang KHÔNG BÓNG và cường độ phòng ngự cũng không cao.
Arsenal của Arteta cũng gặp vấn đề tương tự trong những tháng đầu tiên anh nắm Arsenal cũng như giai đoạn 3 tuần đầu mùa giải này.
Nhưng đến thời điểm hiện tại của mùa giải, có vẻ như Arteta đã tìm được kết cấu ở nhẫn ở bộ ngũ phòng ngự, bao gồm thủ môn Aaron Ramsdale, bộ tứ vệ Tomiyasu (phải), Nuno Tavares (trái), cặp trung vệ Gabriel Magalhaes – Ben White. Khi Kieran Tierney tìm lại phong độ đỉnh cao, Arteta chắc chắn sẽ còn có 1 lựa chọn chất lượng hơn bên hành lang trái.
11 trận ra sân trên mọi đấu trường mùa này, thủ thành Ramsdale giữ sạch lưới tới 7, là 1 trong 2 thủ môn có tỷ lệ cứu thua cao nhất Ngoại hạng Anh 2021/22 và chàng gác đền đến từ Sheffield United này cho thấy 1 phương án chuyển nhượng tốt có thể tăng cường chất lượng giá trị đến như thế nào. Giờ những fan Arsenal ở Việt Nam và Thế giới, những chuyên gia mõm đã chửi bới dè bỉu Ramsdale không tiếc lời từ trước khi anh ra sân, đang nợ anh 1 lời XIN LỖI.
Tuy nhiên tới đây, chúng ta cần lưu ý là dù có thành tích phòng ngự tốt nhưng Arsenal-Arteta mùa này đang gặp vấn đề trong việc ngăn cản đối phương tạo ra những cơ hội ăn bàn tốt. Biểu đồ sau đây của The Athletic cho thấy thống kê bàn thua kỳ vọng (đường chấm màu Đỏ) của Arsenal mùa này là rất cao nếu so với giai đoạn nửa cuối mùa giải trước.

Sự xuất sắc của Ramsdale đang “che giấu” tốt những vấn đề còn tồn tại ở hàng thủ Arsenal, nhưng đó chắc chắn không phải là giải pháp cho dài hạn. Các cầu thủ của Arteta cần phải đảm bảo được cường đội phòng ngự của mình tốt hơn và liên tục hơn trong những trận đấu phía trước. Bởi dù có hay đến mấy Ramsdale cũng không thể một mình chấp tất được.
Khi chúng tôi nói đến cường độ phòng ngự, thì nó bao hàm cả công tác pressing của các tuyến, các nhóm cầu thủ. Ở khía cạnh này, các đồng nghiệp ở hậu tuyến cũng như tuyến giữa Arsenal phải nhìn vào chính những người chơi phía trên họ mà tự nỗ lực, để làm tốt hơn.
Thống kê từ StatsBomb cho thấy, mùa này, Arsenal đã thực hiện số lượng các tình pressing tầm cao, ở 1/3 phần sân đối phương cao hơn 5% so với mức trung bình của giải đấu và cao hơn 7% so với chính họ mùa trước. Dấu ấn lớn nhất, ngạc nhiên chưa, chính là ở cầu thủ tấn công cao tuổi nhất trong đội hình hiện tại của “Pháo thủ”: tiền đạo Pierre-Emerick Aubameyang.
Tuần trước trước, chúng tôi đã có một video thực hiện riêng về Aubameyang, “Công tắc Pressing của Arsenal”, anh em nào chưa xem có thể xem lại để hiểu rõ hơn giá trị của cầu thủ này trong sự cải thiện đáng kể của Arsenal hơn 1 tháng vừa qua.
100 trận đã qua, 54 chiến thắng, 26 thất bại, 1 danh hiệu lớn – FA Cup, có không ít thời điểm sau lưng Arteta là vực thẳm, có những lúc phía trước anh là rất nhiều nỗi hoài nghi, sai lầm chẳng thiếu đắng cay đủ cả, nhưng ít nhất ở HLV 39 tuổi này, chúng ta có thể thấy những tia sáng của hi vọng.
Có rất nhiều thứ mà Arsenal-Arteta cần phải cải thiện, chơi thứ bóng đá chủ động hơn, cải thiện cường độ và hiệu suất phòng ngự và tất nhiên tạo ra một cơ chế tấn công nhất quát và ổn định.
Đây là mùa giải mà Arsenal không dự Cúp châu Âu và đó là một lợi thế mà Arteta cần phải tận dụng để xây dựng một đội ngũ ổn định và cân bằng trên tất cả các phương diện quan trọng nhất.
Arsenal của hiện tại là Arsenal đã bất bại 10 trận liên tiếp, đã vượt mặt MU để chiếm vị trí thứ 5 BXH và hiện chỉ còn kém Top 42 điểm.
Nhưng khi loạt trận quốc tế tháng 11 kết thúc, các tuyển thủ trở lại và Ngoại hạng bắt đầu hành trình phá sức cuối năm, bài test lớn đầu tiên của Arsenal-Arteta sẽ là Liverpool, ở vòng 12 Premier League.
Rất nhiên lạc quan và hi vọng đang có rất có thể sẽ bị phá hỏng đáng tiếc bởi một kết quả không tốt trước Liverpool của Jurgen Klopp.
Đó là trận thứ 101 của Arteta trên cương vị HLV Arsenal và anh, tất nhiên, cần 1 chiến thắng trước 1 trong những đội bóng mạnh nhất giải đấu, để vững bước trên con đường mình đã chọn. Một con đường đầy gai nhọn, ngập tràn sóng gió và rất ít Hoa hồng. Con đường chỉ dành cho kẻ dũng cảm!