Nguồn: The Athletic & The Analyst
Son Heung Min đã khép lại mùa bóng 2020/21 với danh hiệu đồng chủ nhân Chiếc giày vàng Premier League, chia sẻ với Mohamed Salah của Liverpool. Cả 2 cùng thành tích 23 bàn thắng.
Điều đáng nói là ở chỗ, kỳ tích của Son Heung Min – cầu thủ châu Á đầu tiên và duy nhất xưa nay giành danh hiệu VPL trong 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu – đến trong một mùa bóng mà cá nhân anh vẫn là “kẻ ngoài cuộc” ở hầu như mọi cuộc đua giải thưởng cầu thủ xuất sắc nhất.

Giải Cầu thủ của năm do Hiệp hội các cây viết thể thao Anh FWA bình chọn, Son chỉ được 2 phiếu. Son cũng đứng ngoài danh sách rút gọn 6 ứng viên cho giải thưởng Cầu thủ xuất sắc nhất mùa của BTC giải, dựa trên bầu chọn của fan hâm mộ. Chỉ còn duy nhất 1 cuộc đua mà Son đang góp mặt: Cầu thủ xuất sắc nhất của PFA, với lá phiếu được quyết định bởi các đồng nghiệp đang thi đấu ở 4 hạng đấu chuyên nghiệp Anh.
Với CĐV Tottenham, Son rõ ràng đã chiếm trọn được niềm tin yêu Ba trong 4 mùa giải gần đây, anh là cầu thủ của Năm tại Spurs, theo bầu chọn từ fan. Nhưng ở một mức độ rộng rãi hơn, Son vẫn chưa nhận được sự CÔNG NHẬN mà anh xứng đáng.
Liệu Chiếc giày Vàng Premier League 2021/22 của Son có đủ để ngôi sao người Hàn Quốc đập tan mọi rào cản định kiến về anh?
Chi tiết Son Heung Min là cầu thủ xuất sắc nhất Tottenham, 3 trong số 4 mùa qua theo bình chọn của fan đội nhà, trong một giai đoạn mà đồng đội Harry Kane đạt đỉnh cao phong độ, là bằng chứng cho thấy chàng trai người Hàn Quốc là một cầu thủ đặc biệt.
Từ Leverkusen đến Tottenham, Son đã khẳng định được chất lượng và đẳng cấp rất cao của anh, như 1 cầu thủ có thể cải thiện bất kỳ đội bóng nào mà anh ta khoác áo.
Cuộc đua giày Vàng Ngoại hạng Anh, trong ít nhất 3 năm qua, Son luôn thuộc nhóm ứng viên cạnh tranh hàng đầu, với hiệu suất “nổ súng” ổn định.
Giai đoạn khó khăn nhất của Son, có lẽ là mùa bóng đầu tiên của anh với Tottenham, 2015/16, khi anh khép lại mùa giải với chỉ 4 bàn thắng ở Premier League. Son lúc ấy thậm chí đã tính chuyện rời Tottenham trở lại Bundesliga. Wolfsburg đã ở trước cổng với những đề nghị rất tốt từ mức phí chuyển nhượng đến chế độ đãi ngộ cho tiền đạo người Hàn Quốc.
Theo một mô tả của nhật báo Đức Der Spiegel, Son đã đặt 1 chân ra ngoài White Hart Lane, nhưng HLV Mauricio Pochettino đã can thiệp đúng lúc và thuyết phục thành công cầu thủ này ở lại.
Vào thời điểm ấy, quyết định giữ chân Son của Pochettino không được đánh giá cao, thậm chí chịu rất nhiều sự hoài nghi. Tottenham đã dành cả mùa Hè 20216 để theo đuổi những cầu thủ tấn công đang bùng nổ ở Ngoại hạng Anh, là Sadio Mane của Southampton và Wilfried Zaha của Crystal Palace. Với nhiều người, từ fan Tottenham đến giới chuyên môn, Son đi để dọn chỗ cho 1 trong 2 cái tên kia xuất hiện trong màu áo trắng Spurs thì là chuyện tốt, chứ chẳng có gì phải ầm ĩ.

Nhưng quyết tâm của Pochettino và quyết định ở lại của Son, Hè 2017, giờ chính lại chính là 1 bước ngoặt trong sự nghiệp của cầu thủ người Hàn Quốc và cũng là bước ngoặt trong lịch sử hiện đại của CLB Tottenham.
Kể từ mùa bóng thứ 2 ở Tottenham, mùa 2016/17, Son không ngoảnh đầu lại nữa. Tính từ cột mốc này, chỉ có đúng 4 cầu thủ ghi nhiều bàn thắng hơn Son ở Premier League, gồm Harry Kane, Mohamed Salah, Jamie Vardy và Sadio Mane. Nếu loại bỏ các bàn thắng từ chấm phạt 11m, Son còn ghi nhiều hơn Vardy và ở rất sát Mane.
Hành trình tiến hóa bóng đá của Son, rất rõ ràng đến từ việc anh thay đổi cách tiếp cận của mình. Từ 1 cầu thủ thích kiến tạo cho đồng đội ghi bàn, sẵn sàng di chuyển liên tục để mở khoảng trống cho đồng đội, luôn đáp ứng vượt mức mọi yêu cầu từ BHL đội bóng ở công việc phòng ngự, Son đã chuyển đổi thành một “số 9” hiện đại reo rắc sự chết chóc cho khung thành đối phương,
Thực tế, khi đưa Son về White Hart Lane 7 năm trước, Tottenham không kỳ vọng anh sẽ trở thành một chân sút siêu hạng. Thành tích ghi bàn của Son ở Bundesliga cho Hamburg (20 bàn/ 73 trận) hay Leverkusen (21 bàn/ 62 trận) không tồi với 1 tiền đạo trẻ nhưng chẳng thể nói là cao, chứ đừng nói là nền tảng cho 1 cầu thủ có thể cạnh tranh Giày Vàng ở 1 giải đấu như Premier League.
Ngay cả trong mùa giải mang tính đột phá 2016/17, Son cũng được sử dụng thường xuyên ở vị trí tiền đạo cánh trái trong sơ đồ 4-2-3-1 của Pochettino. Thậm chí trong trận bán kết FA CUp gặp Chelsea mùa đó, HLV người Argentina còn xếp Son đá như một hậu vệ cánh “ảo” ở biên trái để phong tỏa wingback phải Chelsea – Victor Moses. Phương án này tất nhiên không hiệu quả, Son là tác nhân gây ra 1 quả phạt đền trong thất bại 2-4 của Tottenham.
Cho đến thời điểm ấy, tất cả những gì dùng để mô tả Son thường là: “một cầu thủ tuyệt vời trong kỷ nguyên bóng đá hiện đại, hoàn toàn phù hợp với phong cách đề cao pressing”, “tràn đầy nhiệt huyết”, luôn “chăm chỉ” và “đọc tình huống tốt” bên cạnh “tốc độ” và nền tảng thể lực dồi dào”.
Không từ nào trong bản CV của Son của ít nhất 5 năm về trước tạo cho chúng ta cảm giác rằng, anh là 1 sát thủ ở 1/3 cuối sân.
Nhưng giờ là một Son khác: tự tin, quyết đoán và quyết tâm ghi bàn. Thái độ của Son với việc tạo ra giá trị tích cực cho đội nhà đã hoàn toàn thay đổi, khi anh tin rằng bàn thắng chính là thứ quan trọng nhất. Đây là biểu đồ phác thảo cơ bản các vị trí dứt điểm cầu môn của Son tại Premier League trong 6 mùa bóng gần nhất. Sự khác biệt là rất rõ ràng, bắt đầu từ mùa giải trước và đặc biệt là mùa bóng này, khi khu vực nhận bóng và dứt điểm của Son tòan bộ là ở trung tâm ngay trước vòng 16m50 và trong box.
Dưới thời Pochettino, Son thường xuyên đá tiền đạo cánh trái và Kane là trung phong. Nhưng 2 mùa bóng gần nhất, Son mới là số 9 với Kane đảm nhiệm vai trò của một số 10 hiện đại. Jose Mourinho đã góp công rất lớn vào việc tạo ra kết hợp “Son-number-9 & Kane number-10” và với Antonio Conte, trong sơ đồ 3-4-3 lai 3-5-2, cặp song kiếm hợp bích này thậm chí còn chinh phục những tầm cao mới.
Son rõ ràng được hưởng lợi rất nhiều khi chơi bên cạnh một đối tác hoàn hảo như Kane, để từ sự hỗ trợ của thủ quân tuyển Anh, tiền đạo người Hàn Quốc đã tiến hóa thành một cây săn bàn chủ chốt của đội. Đây là mùa giải đầu tiên kể từ khi cập bến Tottenham, Son vượt Kane ở thành tích ghi bàn và bên cạnh nỗ lực tự thân tuyệt vời của chàng trai này, bên cạnh những phương án kỹ-chiến thuật xuất sắc của HLV Conte, vai trò của Kane là tuyệt đối quan trọng.
Một sự thật không thể phủ nhận, trong một mùa bóng giành Giày vàng Premier League, Son đương nhiên phải có hiệu suất ghi bàn tốt nhất. Bình quân mỗi 90 phút ghi 0.69 bàn thắng của Son mùa bóng vừa kết thúc là cao nhất trong sự nghiệp của anh, cao gấp rưỡi so với 2 mùa bóng gần nhất. Tuy nhiên, điều đáng nói là ở chỗ, Son ghi nhiều bàn hơn, hiệu suất tốt hơn dù mùa này là mùa bóng mà anh sút cầu môn bình quân 90 phút ít thứ 2 trong sự nghiệp tại Tottenham (chỉ 2.6 lần/trận).
Sự khác biệt căn bản là ở chỗ, Son mùa này tuy sút ít hơn, nhưng vị trí các cú sút của anh gần cầu môn hơn và tất nhiên cũng có giá trị bàn thắng kỳ vọng cao hơn. Bình quân là 0.18 xG mỗi pha dứt điểm. Đây thậm chí là 1 trong những mức cao nhất Ngoại hạng ANh 2021/22, chỉ sau Foden, Jota, Mane và Sterling.
Bất chấp vẫn là 1 chuyên gia ở nghệ thuật “hack xG” bậc nhất giải đấu – mùa này Son ghi 23 bàn dù thống kê bàn thắng kỳ vọng của anh chỉ là 16.9, nhưng nhìn vào biểu đồ phác thảo 49 pha dứt điểm trúng đích của Son ở hình ảnh sau đây (chấm tròn càng lớn thì khả năng ăn bàn càng cao, chấm tròn màu đỏ hồng là dứt điểm thành bàn), chúng ta có thể thấy việc chơi như 1 số 9 tập trung ở khu vực trung tâm và thường xuyên xuất hiện trong box cho phép anh nhận được nhiều cơ hội lớn hơn để ghi bàn.
49 pha dứt điểm trúng đích, 23 bàn thắng được ghi và hơn phân nửa trong số đó, 12 bàn là từ chân trái – chân không thuận. Son với những gì đã trình diễn mùa này và trong 4-5 năm qua, xứng đáng đứng trong hàng ngũ những tiền đạo xuất sắc nhất của bóng đá hiện đại.
Có thể Son vẫn bị đánh giá thấp bởi giới truyền thông, một bộ phân công chúng, hay những chuyên gia bóng đá vốn không sẵn sàng phá bỏ định kiến của họ đối với 1 ngôi sao châu Á. Nhưng Son, như chính anh thừa nhận, đó là những thứ mà anh không quan tâm. Với Son, một trai ngoan Hàn Quốc kiểu mẫu, anh đơn giản chỉ là cố gắng bằng tất cả những gì mình có để làm tốt công việc được giao. Đó là Ghi bàn và giúp đội nhà chiến thắng, những thứ khác có hay không, không quan trọng!