Nguồn: John Muller (The Athletic)
Một trong những câu nói nổi tiếng nhất của Pep Guardiola, trên cương vị HLV Barcelona, Bayern và Man City được trích dẫn rất nhiều và mặc nhiên trở thành tuyên ngôn cho triết lý bóng đá của chiến lược gia người Tây Ban Nha, chính là:
“Tôi thích những đường chuyền ngắn. Vì chuyền ngắn thì ít nguy cơ bị mất bóng hơn. Và kể cả khi mất bóng thì bạn vẫn đảm bảo cự ly đội hình sát nhau để có thể dễ hơn và nhanh hơn giành lại quyền kiểm soát”.
Nhưng khoan đã, chuyền ngắn đúng là đặc sản của mọi đội bóng Pep dẫn dắt, nhưng ông hoàn toàn không phải mẫu HLV anti-chuyền dài. Thậm chí ngược lại là đằng khác! Dù nguyên tắc và khẩu quyết chuyền dài của Man City – Pep cơ bản có sự khác biệt với đa số các đội bóng khác.
Về mặt kỹ thuật, một đường chuyền dài là đường chuyền mà khoảng cách từ điểm chuyền bóng đến điểm nhận bóng tiềm năng là từ 30m đổ lên. Và thống kê tại Premier League mùa này cho thấy, Man CIty là đội thực hiện nhiều đường chuyền có độ dài từ 30m trở lên nhiều thứ 2 Ngoại hạng Anh 2021/22, chỉ kém duy nhất 1 đội – và đội đó chính là đối thủ của họ ở trận Super Sunday hòa 2-2 tại Etihad tuần trước: Liverpool.
Từ trước đến nay có một quan niệm sai lầm về Pep Guardiola, rằng ông là 1 HLV chỉ có một màu mà quên mất rằng, theo thời gian, cùng với sự phát triển của kỹ-chiến thuật bóng đá hiện đại, chính Pep cũng liên tục làm mới mình để vi tế hóa đa dạng hóa những miếng đánh của mình, tất nhiên vẫn dựa trên triết lý căn bản nhấn của ông: kiểm soát bóng và kiểm soát vị trí.
Trận Man City hòa Liverpool 2-2 là một case mới nhất cho chúng ta thấy được, một cách rõ ràng và sâu sắc đội bóng của Pep chơi bóng dài thực sự là như thế nào.
Nào các anh em, đặc biệt là các anh em fan The Citizens, hãy tạm quẳng gánh lo sang một bên để cùng chúng tôi tìm hiểu về bóng dài kiểu Man City-Pep trong video hôm nay nha!
Man City là số 2 Premier League ở số lần thực hiện các đường chuyền dài. Nhưng là số 1 giải đầu ở tỷ lệ chuyền dài thành công. Nhưng chuyền dài cũng có năm bảy loại và một đội bóng như Man CIty khi chơi các đường long-ball thì vẫn chuẩn chỉ đúng phong cách đề cao giá trị kiểm soát và sở hữu của họ.
Hình ảnh dưới đây, theo nguồn The Athletic là biểu đồ phác thảo kiểu chuyền dài của Man City mùa này. Có 3 điểm quan trọng nhất mà chúng ta cần lưu ý:
+ Độ dài các đường chuyền: tất nhiên trên 30m nhưng thường xuyên trong khoảng 30-40m. Tức dài vừa đủ.
+ Các đường chuyền dài của Man City chú trọng yếu tố xuyên tuyến hơn vượt tuyến.
+ Các đường chuyền dài của Man City thường xuất phát từ khu vực trung lộ, sát vòng tròn giữa sân, đưa trái bóng sang 2 biên hoặc các khu vực sát hàng lang trong.
Tóm lại, dù Man CIty chuyền dài nhiều thì đa số vẫn là các đường chuyền an toàn, từ trong ra ngoài là chính.
Khi nhận được 1 đường chuyền dài kiểu đó từ tiền vệ giữa hoặc các trung vệ, hậu vệ biên hoặc tiền đạo cánh của Man City sẽ thực hiện các pha phối hợp nhỏ, để đưa bóng tịnh tiến dần về phía khung thành đối phương. Rất ít khi, người nhận bóng ở biên từ một đường chuyền từ trong ra ngoài của Man City, lập tức thực hiện 1 đường chuyền dài từ ngoài vào trong box hoặc sát box đối phương.
Hoàn toàn dễ hiểu, bởi Mục tiêu quan trọng nhất của Man City khi chuyền dài không phải là thay đổi nhịp độ trận đấu mà là một phương pháp khác trong việc duy trì quyền kiểm soát bóng.
Tuy nhiên, trước Liverpool, chúng ta nhận thấy, Man CIty làm điều đó khá nhiều – tức những đường chuyền dài ở biên vào khu vực 16m50. Đó chính là sự tinh chỉnh của Pep, trước một đối thủ cho phép họ có không gian để thực hiện những miếng đánh kiểu này.
Đây là một ví dụ ở phút thứ 16 khi Kyle Walker tung ra 1 đường chuyền dài từ biên phải, vào vùng không gian phía sau lưng hàng thủ Liverpool để Raheem Sterling bứt tốc độ, băng xuống zone 14 nhận bóng.
Các cầu thủ chạy biên của Liverpool đặc biệt giỏi trong việc thực hiện các đường chuyền bóng từ 2 cánh, cho các tiền đạo có tốc độ, xử lý ít chạm tốt và di chuyển cực khôn của họ. Liverpool, với cặp hậu vệ cánh dị biệt Andy Robertson và Trent Alexander Arnold là bậc thầy ở các đánh này.
Nhưng Man CIty – Pep đêm Chủ Nhật vừa qua cho thấy, nếu thích, đội bóng của ông cũng làm điều đó liên tục ở cấp độ cao nhất.
Cách Pep bố trí Bernardo Silva chơi ở một vị trí thấp hơn thường lệ, thậm chí nhiều thời điểm còn đứng dưới tiền vệ trung tâm Rodri chính là để tối ưu hóa các đường chuyền dài của đội nhà.
Đây là hình ảnh minh họa ở phút 19 khi Bernardo lùi về gần 1/3 sân nhà nhận bóng từ trung vệ, và ngay lập tức thực hiện một pha long-ball ra biên phải cho hậu vệ Kyle Walker, người đang tiến lên và chiếm lĩnh một vùng không gian cực rộng ở cánh phải.
Như chúng tôi đã phân tích ở trên, Man City không thường xuyên sử dụng các đường chuyền dài chéo sân, vượt tuyến cho các cầu thủ ở những vị trí cao nhưng trước Liverpool, họ lại rất tích cực làm điều đó. Lý do thì rất dễ hiểu, Pep đã nghiên cứu rất kỹ về đội bóng của Klopp. Và những pha long-ball kiểu Bernardo chuyền cho Walker xuất phát từ việc chiến lược gia đại tài người Tây Ban Nha đã nhìn thấy và tập trung khai thác những khiếm khuyết trong cấu trúc phòng ngự của Liverpool.
Như chúng ta đều biết, mô hình chiến thuật căn bản của Liverpool là 4-3-3, với cặp hậu vệ biên luôn được khuyến khích tiền lên và từ đó xuất hiện những khoảng trống sau lưng cặp cánh nếu bộ ba tiền vệ giữa không thể cover kịp khi khối đội hình đã dâng cao.
Trước Liverpool, Pep yêu câu 2 hậu vệ biên của ông, Walker phải và Cancelo trái luôn ở thế sẵn sàng chiếm đóng những khoảng trống này và việc kéo Bernardo lùi sâu hơn cho phép Man City sở hữu cùng lúc 2 lợi thế:
+ Một: kéo các tiền vệ giữa của Liverpool ra khỏi vị trí, mở rộng thêm không gian đưa bóng ra 2 biên.
+ Hai có sẵn một chân chuyền xuất sắc để khai thác tối đa những khoảng trống ấy.
Trưng dụng các đường chuyền dài, và sẵn sàng chuyền dài mạo hiểm để mở ra cơ hội ghi bàn nên việc Man CIty có tỷ lệ giữ bóng và tỷ lệ chuyền chính xác thấp nhất trong một trận sân nhà Premier League mùa này là điều hoàn toàn dễ hiểu.
Nhưng Pep, như phát biểu sau trận đấu, thì ông vô cùng hài lòng với cách mà các cầu thủ thể hiện, trước đối thủ mà HLV người Tây Ban Nha khẳng định là khó khăn nhất trong sự nghiệp.
Bàn nâng tỉ số lên 2-1 của Gabriel Jesus ở gần cuối hiệp 1, đích xác là những gì mà Pep muốn ở các cầu thủ của ông khi chọn bóng dài để công phá Liverpool: một đường gần chuẩn độ dài long-ball chéo sân, từ biên trái vào box, nhanh – chuẩn, loại bỏ hoàn toàn hảng thủ đối phương và tạo ra cơ hội ghi bàn trực tiếp.
Khi được hỏi liệu Man City có đang áp dụng những miếng đánh mang phong cách của Liverpool hay không, Guardiola mỉm cười và nói: “Vâng, chính xác là như vậy đấy. Tôi luôn cố gắng mô phỏng những đội giỏi nhất. Học hỏi và liên tục hoàn thiện mình là thứ để bạn tồn tại ở nghề này”.
Tất nhiên, trận hòa 2-2 đêm Chủ Nhật cũng đem tới cho Man CIty – Pep kha khá bài học quý để họ có thể tối ưu hóa mảng miếng bóng dài của mình. Cách Liverpool ghi 2 bàn thắng gỡ 1-1 và 2-2 trước Man City, đích xác là những minh chứng chuẩn xác nhất cho việc long-ball khi được sử dụng khéo và nhuyễn với những đòn thế khác, có thể đem tới hiệu quả sát thương như thế nào.
+ Đây là tình huống trước khi Diogo Jota ghi bàn gỡ hòa 1-1: Thiago thực hiện một đường chuyền dài từ trong ra ngoài, từ vòng tròn trung tâm cho Trent thoát xuống nhận bóng ở biên phải.
+ Còn đây là pha long-ball của trung vệ Van Dijk nhắm tới vị trí của Trent khởi phát bàn thắng thứ 2 của Liverpool do công Sadio Mane.
Cả 2 pha bóng này, Man CIty đều có cầu thủ chạm bóng nhưng việc tạo ra thế overload về quân sở chiếm giữ các vị trí quan trọng trước và trong box cho phép Liverpool đoạt lại quyền kiểm soát bóng và chuyển trạng thái cực nhanh trước khi tung đòn quyết định.
Đêm mai, đội bóng của Pep Guardiola sẽ có trận lượt về tứ kết Champions League trên sân Atletico Madrid, và trong bối cảnh đại diện Tây Ban Nha buộc phải đá cao hơn và chơi mạo hiểu hơn để tìm kiếm bàn thắng, chúng ta chắc chắn sẽ có thêm một cơ hội tốt để chứng kiến những đòn long-ball đang ngày càng được mài sắc của “The Citizens”.
