Nguồn: THE ANALYST
Chúng ta sẽ cùng nhớ lại ngày 15/12/2019, khi đó Mikel Arteta vẫn đang đảm nhiệm vai trò trợ lý của Pep Guardiola và Manchester City hành quân tới Emirates để đối mặt với Arsenal. Kết thúc hiệp 1, City áp đảo hoàn toàn và dẫn trước tới 3-0. Kết quả này khiến Arsenal tụt xuống vị trí thứ 9 tại Premier League với chỉ 1 chiến thắng sau 12 trận, và 5 ngày sau Pháo thủ chính thức tuyên bố bổ nhiệm Arteta làm HLV trưởng mới.
Mikel Arteta không phải là người đầu tiên gắn bó với Arsenal cả trên tư cách HLV lẫn cầu thủ. Ông là người thứ 10 trong danh sách, nhưng vấn đề nằm ở kinh nghiệm. Vào thời điểm nhận lời dẫn dắt Arsenal, Arteta mới 37 tuổi và trở thành HLV trẻ nhất của Pháo Thủ kể từ sau Terry Neil vào năm 1976. Không chỉ có thế, đó cũng là lần đầu tiên chiến lược gia người Tây Ban Nha đảm nhiệm vị trí HLV trưởng ở một CLB, sau nhiều năm học hỏi về triết lý và phương pháp làm việc của Pep Guardiola.
Dẫu vậy đến lúc này, ta có thể tự tin mà nói rằng Mikel Arteta đang làm tốt công việc của mình và đang từng bước giúp đội bóng vượt qua giông bão thời hậu Wenger nhờ vào những tài năng trẻ. Vậy chính xác thì ông đã làm thế nào để giúp Pháo thủ có được sự ổn định ở mùa giải này?
Dù được xem là cầu thủ tài năng và có được cảm tình của các CĐV, song hành trình từ cầu thủ tới HLV không hề dễ dàng. Với Arteta, con đường đó càng gập ghềnh hơn bởi 2 năm tại Emirates tính tới lúc này phủ đầy chông gai, trong đó đáng kể nhất chính là đại dịch toàn cầu Covid-19.
Không chỉ có vấn đề ngoài sân cỏ, Arsenal cũng gặp vấn đề trong lối chơi khi phải nhận tới 10 thẻ đỏ tại Premier League tính tới trước khi Arteta nắm quyền – nhiều hơn bất kỳ đội bóng nào ở mùa giải đó. Đáng nói hơn là tính về số lần phạm lỗi thì Pháo thủ chỉ đứng thứ 13. Không chỉ có thế, phong độ của đội bóng cũng kém ổn định – và điều đó được thể hiện rõ ở mặt kết quả: Từ chức vô địch FA Cup mùa giải 2019/20 tới 2 mùa liên tiếp chỉ đứng vị trí thứ 8 và lần đầu tiên không giành quyền dự Cúp Châu Âu kể từ năm 1996.
Arsenal đứng thứ 15 trên BXH Premier League trước khi bước vào trận derby London với Chelsea vào dịp Boxing day năm 2020, sau chuỗi 7 trận không thắng. Arteta quyết định điền tên những cái tên trẻ và mới toanh như Bukayo Saka – khi đó 19 tuổi, Emile Smith Rowe 20 tuổi và Gabriel Martinelli 19 tuổi vào đội hình xuất phát.
Rốt cuộc Arsenal đã có được chiến thắng vô cùng quan trọng để cắt chuỗi trận không như ý, nhưng trên hết là màn trình diễn của các cầu thủ trẻ – những người đã cho thấy nguồn năng lượng dồi dào trong lối chơi của Pháo thủ – điều mà Arteta vẫn luôn tìm kiếm. Ông hiểu rằng giờ là lúc để thay đổi và sử dụng thế hệ cầu thủ này. Kể từ đó, Arsenal đã giành được 79 điểm tại Premier League, thành tích chỉ thấp hơn Manchester City với 107 điểm và Chelsea với 80 điểm.
Việc Arsenal chơi tốt có công rất lớn của Emile Smith Rowe. Trung bình tỉ lệ thắng của Arsenal tại Premier League tính từ mùa giải trước là 23%, nhưng khi có mặt tiền vệ trẻ này thì con số này nhảy lên 58%, điều đó cho thấy Arteta đã tìm được cái tên xứng đáng để khỏa lấp vị trí mà Mesut Oezil đã để lại.
Mùa giải 2021/22 còn chứng kiến Smith Rowe tiến bộ hơn ở khâu ghi bàn chứ không chỉ là một tiền vệ sáng tạo nữa. Trong 19 trận gần nhất anh đã có 8 bàn, nhiều hơn cả mùa giải 2020/21 – khi anh chỉ ghi 4 bàn sau 33 trận, và trở thành cầu thủ đầu tiên dưới 21 tuổi ghi bàn trong 3 trận liên tiếp của The Gunners kể từ sau Cesc Fabregas năm 2007. Chính xác thì Smith Rowe đã ghi bàn ở 6 trên 8 trận của Arsenal tại Premier League, và cũng là cầu thủ ghi nhiều bàn nhất cho Pháo thủ lúc này.
Với phong độ xuất sắc, số 10 của Arsenal đã được HLV Gareth Southgate triệu tập lên ĐT Anh – thời khắc mà tiền vệ trẻ tuổi này mô tả là thành tựu lớn nhất sự nghiệp của anh tính tới lúc này.
Bên cạnh Emile Smith Rowe, một trong những hạt giống trẻ tuổi góp phần quan trọng trong quá trình tái thiết của Arsenal còn phải kể tới Bukayo Saka – người có màn trình diễn cực kỳ ổn định trong 2 mùa giải đã qua. Mặc dù chỉ được đá thường xuyên dưới thời Arteta, song tiền vệ 20 tuổi này đang là người ra sân nhiều nhất đội với 89 trận, và anh đã đi vào lịch sử CLB khi là người trẻ tuổi thứ 6 đạt cột mốc 100 trận cho Pháo thủ khi ra sân trong trận đấu với Leicester City hồi tháng 10.
Bộ đôi Saka và Smith Rowe đã cùng nhau ghi 6 bàn thắng tại Premier League – thành tích tốt hơn bất kỳ cặp cầu thủ nào của Arsenal tính từ mùa giải trước, và cũng chỉ có cặp Wayne Rooney và Cristiano Ronaldo với 8 bàn là cùng tạo ra nhiều bàn thắng hơn họ trước khi bước sang tuổi 22. Sự trỗi dậy của 2 chàng trai trưởng thành từ lò đào tạo Hale End đến đúng vào thời điểm Arsenal và bản thân HLV Arteta cần họ nhất, đồng thời cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của lò đào tạo trẻ và tạo ra một Arsenal trẻ trung và mới lạ.
Một cầu thủ trẻ khác cũng gây ấn tượng mạnh trong đội hình Pháo thủ mùa giải này là tiền đạo người brazil – Gabriel Martinelli. Chàng trai 20 tuổi này đang hướng tới kỳ Giáng sinh với phong độ cực cao khi anh góp công vào 6 bàn thắng trong 6 trận gần nhất cho Arsenal – cụ thể là 4 pha lập công trực tiếp và 2 kiến tạo – đây là thành tích vượt trội so với những gì mà anh đã làm được trong 33 trận trước đó – chỉ 5 bàn thắng và 1 kiến tạo.
Nhìn chung, trước khi bước vào trận đấu với Norwich trong dịp Boxing day sắp tới, 52% bàn thắng của Arsenal tại Premier League được ghi bới các cầu thủ U21, con số chỉ kém Leeds United mùa giải 1999/2000 với 65% trong lịch sử Premier League.
Một trong những điểm nhấn trong thời kỳ Arsenal nắm quyền tại Arsenal chính là cách ông không ngần ngại thay máu đội hình – khi những Mesut Oezil và Sokratis biến mất hoàn toàn trong số 25 cầu thủ mà ông đã sử dụng tại đấu trường Premier League mùa trước. Tính rộng ra, trong 40 cầu thủ từng ra sân thời Arteta thì có 14 người không còn ở Arsenal khi bước vào mùa 2021/22, có trường hợp là bán cho đội khác, mãn hạn hoặc cắt hợp đồng sớm, cũng có trường hợp là ra đi dưới dạng cho mượn hoặc là bản hợp đồng mượn từ đội bóng khác và đã trở về với CLB ban đầu.
Song song với việc chia tay nhiều cầu thủ, Arsenal cũng hướng tới một chính sách chuyển nhượng mới trong mùa hè vừa qua, đặc biệt là ở độ tuổi khi họ hướng tới các cầu thủ trẻ đang trên đường tiến tới giai đoạn đỉnh cao của sự nghiệp.
5 trong số 6 hợp đồng đầu tiên mà Arteta thực hiện tại Arsenal là trên 25 tuổi – chỉ có Gabriel Magalhaes là ngoại lệ, nhưng mùa này cả 6 người ông đưa về đều dưới 23 tuổi. Điều này giúp đội hình xuất phát của Arsenal là trẻ nhất Premier League 2021/22 với độ tuổi trung bình là 24 tuổi 230 ngày. Thậm chí trong đội hình xuất phát của Arsenal lúc này có tới 6 trong số 16 cầu thủ trẻ nhất từng ra sân trong mùa giải này.
Sau 3 trận thua liên tiếp mà không ghi được bàn nào ở đầu mùa – điều chưa từng xảy ra trong lịch sử đội bóng – Arsenal cần các tài năng trẻ của mình tỏa sáng, và họ đã được toại nguyện. Kể từ khi thị trường chuyển nhượng mùa hè khép lại tới nay, đội hình của Pháo thủ có được phong độ rất cao và giành dược tổng cộng 32 điểm – thành tích chỉ kém Liverpool với 34 điểm và Man City với 38 điểm.
Khi bước vào trận đấu với Watford hồi tháng 11, Arsenal trở thành HLV thứ 15 đạt cột mốc 100 trận cùng Arsenal, trong số đó ông đã giành tới 54 chiến thắng – thành tích chỉ kém huyền thoại George Graham với 56 trận thắng.
Trong bài phỏng vấn với trang chủ Arsenal.com, Arteta đã nói:
“Những gì đã xảy ra kể từ khi tôi trở thành HLV trưởng là điều chưa từng có trong lịch sử. Chúng ta đã phải trải qua những thử thách mà tôi tin rằng chưa ai từng nếm trải trước đây, song tôi luôn tự tin rằng đội bóng sẽ vượt qua những khó khăn và chuyển mình mạnh mẽ.”
Lúc này, công trình mà Arteta đang xây dựng tại Arsenal vẫn chưa hoàn tất, song những gì đã thể hiện cho thấy chiến lược gia người Tây Ban Nha đang đi đúng hướng. Ít nhất đây cũng là lần đầu tiên sau rất nhiều năm, các CĐV Pháo thủ có thể hình dung một cách rõ ràng về dự án phát triển mà đội bóng này đang hướng tới. Dĩ nhiên con đường trước mắt còn rất dài và nhiều thử thách khó đi, song với một đội hình trẻ trung và đầy tài năng, tương lai của Arsenal chắc chắn sẽ rất sáng sủa.
